Hayalini kurduğunuz emekliliğe kavuştunuz, maaşınız bağlandı ve artık daha sakin bir hayatın tadını çıkarmaya başladınız. Tam bu sırada Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) gelen bir bildirimle geçmişe dönük bir prim borcunuz olduğunu öğrendiniz. Bu beklenmedik durum, doğal olarak “Emekli maaşım kesilecek mi?” endişesini beraberinde getirir. Ancak paniğe kapılmanıza gerek yok; çünkü çözüm genellikle sandığınızdan daha basittir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve ilgili yönetmelikler, bu gibi durumlar için sigortalıyı koruyan düzenlemeler içerir. Karşınıza çıkabilecek iki temel senaryo ve çözümleri bulunmaktadır.

1. Yersiz veya Fazla Ödeme Durumu (Kanun Md. 96)

Bazen SGK, size sehven fazla veya yersiz bir ödeme yapabilir. Bu durumun kaynağı önemlidir:

• Kasıtlı veya Kusurlu Davranışınız Varsa: Eğer fazla ödeme sizin kasıtlı veya hatalı bir bildiriminizden kaynaklanıyorsa, SGK son 10 yıl içinde yapılan yersiz ödemeleri geri talep edebilir.
• Kurumun Hatasından Kaynaklanıyorsa: Eğer hata tamamen SGK’nın işlemlerinden kaynaklanıyorsa, kurum sadece son 5 yıl içinde yaptığı fazla ödemeleri geri alabilir.

2. Emekli Olduktan Sonra Prim Borcunun Ortaya Çıkması (Yönetmelik Ek Md. 9)

En sık karşılaşılan durum budur ve endişelenmenizi gerektirmeyen çözümler sunar. Emekli aylığınız bağlandıktan sonra geçmişe dönük bir prim borcunuz olduğu tespit edilirse ne olacağı, borcun ait olduğu sürenin emeklilik hesabınızda kullanılıp kullanılmadığına bağlıdır:

• Senaryo A: Borçlu Süreler Emeklilik Hesabınıza Dahil Edilmişse Bu en yaygın ve en lehinize olan durumdur. SGK, borçlu olduğunuz dönemi emeklilik hesabınızda dikkate almış olsa bile, emekli aylığınızı KESMEZ ve DURDURMAZ. Maaşınızı aynı şekilde almaya devam edersiniz. Ortaya çıkan prim borcu, size tebliğ edilir ve aylıklarınızdan belirli bir oranda kesinti yapılarak tahsil edilir. Yani, herhangi bir cezai durumla karşılaşmadan, borcunuzu maaşınızdan taksitler halinde ödemiş olursunuz.
• Senaryo B: Borçlu Süreler Emeklilik Hesabınıza Dahil Edilmemişse Eğer tespit edilen prim borcu, emeklilik aylığınızın hesaplanmasında dikkate alınmayan bir hizmet süresine aitse, durum biraz daha farklıdır. Bu durumda SGK, emeklilik başvurusu yaptığınız tarih esas alınarak aylığınızı yeniden hesaplar.

Sonuç: Panik Yok, Çözüm Var!

Gördüğünüz gibi, emekli olduktan sonra ortaya çıkan bir prim borcu, otomatik olarak maaşınızın kesileceği anlamına gelmez. Kanunlar, bu gibi durumlarda vatandaşın mağduriyetini önleyecek şekilde tasarlanmıştır. Genellikle süreç, borcun maaşınızdan kesilmesiyle kolayca çözülür. Ancak yine de SGK ile yazışmalar yapmak, borcun kaynağını anlamak ve süreci doğru yönetmek kafa karıştırıcı olabilir. İşte bu noktada Kanunify, karmaşık bürokratik süreçleri sizin için basitleştirerek, haklarınızı korumanıza yardımcı olur ve size zaman ve huzur kazandırır.