Türkiye’ye çeşitli amaçlarla gelmeyi planlayan veya halihazırda Türkiye’de bulunan yabancılar için en önemli konulardan biri de şüphesiz ikamet izinleridir. Türkiye’de yasal olarak kalabilmek ve belirli haklardan yararlanabilmek için doğru ikamet izni türüne başvurmak büyük önem taşır. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde düzenlenen ve yabancıların Türkiye’deki hukuki statülerini belirleyen 6 temel ikamet izni çeşidi bulunmaktadır.

Bu kapsamlı rehberde, Türkiye’deki ikamet izni türlerini, kimlerin başvurabileceğini, sürelerini, şartlarını ve diğer önemli detayları sizler için derledik.

Türkiye’de Geçerli Olan 6 İkamet İzni Türü:

1. Kısa Dönem İkamet İzni
2. Aile İkamet İzni
3. Öğrenci İkamet İzni
4. Uzun Dönem İkamet İzni
5. İnsani İkamet İzni
6. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni

Şimdi bu ikamet izni türlerini daha yakından inceleyelim.

1. Kısa Dönem İkamet İzni

Kısa dönem ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31 ila 33 üncü maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 28 nci ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir.

Kimler Kısa Dönem İkamet İzni Alabilir?

Aşağıdaki amaçlarla Türkiye’ye gelen yabancılar kısa dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilirler:

1. Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar:
   • Bilimsel araştırmanın izne tabi olması halinde ilgili kurum veya kuruluşlardan (Kültür ve Turizm Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, üniversiteler vb.) izin belgesi almaları; izne tabi olmaması halinde araştırma konusuna ilişkin beyan sunmaları istenir.
   • Bu amaçla gelecek yabancıların, yurt dışı temsilciliklerimizden ‘Bilimsel Araştırma’ amaçlı vize almış olması gerekmektedir.
2. Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar:
   • Taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekmektedir.
   • Aile üyeleri (eş, ergin olmayan çocuk, bağımlı ergin çocuk) konut üzerinde paylı veya elbirliği mülkiyet hakkına sahipse, onlar da başvurabilir.
3. Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar:
   • Üç ayın üzerinde ikamet izni talep etmeleri halinde, temas kuracakları kişi veya şirketlerden davet mektubu veya benzeri belgeler istenebilir.
4. Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar:
   • İkamet izinleri, hizmet içi eğitim verecek kurum veya kuruluşun sunduğu eğitimin içeriği, süresi, yeri konularındaki bilgi ve belgelere dayanarak program süresince düzenlenir.
5. Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancılar:
   • İlgili kurumdan alınacak bilgi ve belgeyi sunmaları istenir. İkamet izni süresi, eğitim veya benzeri amacın süresini geçemez.
   • Öğrenci değişim programları (Erasmus, Mevlana, Farabi vb.) kapsamında gelen öğrencilerden; ilk kayıt tarihlerinden itibaren üç ay içinde genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan ayrıca sağlık sigortası istenmez. Ancak, bu süreyi geçirenlerden özel sağlık sigortası yaptırmaları istenir.
6. Turizm amaçlı kalacak yabancılar:
   • Seyahat planlarına ilişkin (ülkede nerede, ne zaman ve ne süreyle kalacağı gibi) beyanları değerlendirilir. Gerekli görülmesi halinde bilgi veya belge sunması istenebilir.
7. Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar:
   • Kamu veya özel hastanelere kabulleri aranır. Tüm tedavi masraflarını ödediklerini belgeleyenlerden sağlık sigortası şartı aranmaz. İkamet izinleri tedavi sürelerine uygun düzenlenir.
   • Tedavi süresince barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkânın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz.
   • Sağlık İşbirliği anlaşmaları kapsamında tedavi amacıyla gelen yabancıların refakatçilerinin (anlaşmada refakatçilere ilişkin ayrıca bir hüküm bulunmuyorsa) ikamet izni işlemleri genel hükümlere göre yürütülür.
   • 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 14 üncü maddesine göre ülkemize gelen yabancıların en fazla iki kişiyi geçmeyen refakatçilerinden ikamet izni başvurularında geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz.
8. Adli veya idari makamların talep veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar:
   • İkamet izni süresi, karar veya talepte belirtilen süre göz önünde bulundurularak düzenlenir.
9. Aile ikamet izni şartlarını kaybetmesi durumunda kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar:
   • En az üç yıl aile ikamet izni ile Türkiye’de kalmış olanlardan on sekiz yaşını tamamlayanlar.
   • Türk vatandaşı ile evli olup üç yıl aile ikamet izni ile kaldıktan sonra boşanmış yabancılar (aile içi şiddet gerekçesi ile mağdur olduğunu mahkeme kararı ile ispat edenler için üç yıllık süre şartı aranmaz).
   • Destekleyicinin ölümü halinde bu kişiye bağlı aile ikamet izni ile kalanlar (süre şartı aranmadan).
10. Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar:
    • Türkçe kursu vermeye yetkili kuruma (Milli Eğitim Bakanlığından izinli olmalıdır) kayıt yaptıran yabancıya en fazla iki defa verilebilir.
    • Kurs süresi bir yıldan az ise ikamet izni süresi kurs süresini geçemez. Kursu veren kurum, kursa başlama ve devam durumunu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.
11. Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar:
    • İkamet izni süresi bir yılı geçemez. Barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurumlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkânın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz.
12. Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar:
    • Bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli ikamet izni verilebilir.
13. Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu:
    • En fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir. Bu düzenleme, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ile ülke ekonomisine katkı sağlayacak nitelikli yabancıların teşvik edilmesi ve ikamet izni işlemlerinde kolaylık sağlanması amacıyla yapılmıştır.
14. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar:
    • En fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir.

Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Yıllık Sürelerle Düzenlenebilir?

Kısa dönem ikamet izni, yukarıda 13. ve 14. sırada belirtilen yabancılar hariç olmak üzere, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle düzenlenebilir.

Kısa Dönem İkamet İzni Şartları Nelerdir?

Kısa dönem ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 32 nci maddesinde yer alan aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:

• Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmek.
• Anılan Kanunun 7 nci maddesi kapsamına girmemek (Türkiye’ye girişi yasaklanacak yabancılar arasında olmamak).
• Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak.
• İstenilmesi halinde, vatandaşı olduğu ya da yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak.
• Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek.

Kısa Dönem İkamet İzni Red, İptal veya Uzatılmama Nedenleri Nelerdir?

Aşağıdaki durumlarda kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:

• Kısa dönem ikamet izni için aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması.
• İkamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi.
• Hakkında geçerli sınır dışı etme veya ülkeye giriş yasağı kararının bulunması.
• Yurt dışında kalış süresi bakımından ihlale düşülmesi.

(Not: Metinde “nlarından 24 saat ayrıntılı bilgi alınabilmektedir” ifadesi bu bölümün sonunda yer almaktadır. Bu, muhtemelen Göç İdaresi’nin iletişim kanallarına bir atıftır.)

2. Aile İkamet İzni

Aile ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 34 ila 37 nci maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 30 ila 34 üncü maddelerinde düzenlenmiştir.

Kimler Aile İkamet İzni Alabilir?

Türk vatandaşlarının, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olanların (Mavi Kart sahipleri) veya ikamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar ile mültecilerin ve ikincil koruma statüsü sahiplerinin (destekleyici);

• a) Yabancı eşine,
• b) Kendisinin veya eşinin ergin olmayan yabancı çocuğuna,
• c) Kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı çocuğuna aile ikamet izni düzenlenebilir.

Önemli Notlar:

• Destekleyicinin birden fazla eşi olması hâlinde, eşlerden yalnızca birine aile ikamet izni düzenlenebilir. Ancak, yabancının tüm çocuklarına aile ikamet izni verilebilir.
• Çocukların aile ikamet izni taleplerinde, Türkiye dışında varsa ortak velayeti bulunan anne veya babanın muvafakati (onayı) olmalıdır.
• Aile ikamet izni, öğrenci ikamet izni almadan ilk ve ortaöğretim kurumlarında on sekiz yaşına kadar eğitim hakkı sağlar.

Aile İkamet İzni Olan Yabancılar Hangi Durumlarda Kısa Dönem İkamet İznine Başvurabilir?

• Boşanma durumunda, Türk vatandaşıyla evli ve en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmışsa (Ancak aile içi şiddet nedeniyle mağdur olduğunu mahkeme kararıyla ispat eden yabancılardan en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmış olma şartı aranmamaktadır).
• Destekleyicinin ölmesi durumunda, destekleyiciye bağlı aile ikamet izniyle Türkiye’de kalıyorsa.
• Türkiye’de en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmış olanların on sekiz yaşını doldurmuş olması halinde.

Aile İkamet İzni Kaç Yıllık Sürelerle Düzenlenebilir?

Aile ikamet izni her defasında üç yılı aşmayacak şekilde düzenlenebilir. Aile ikamet izninin süresi hiçbir şekilde destekleyicinin ikamet izni süresini aşamaz.

Aile İkamet İzninin Şartları Nelerdir?

Aile ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 35 inci maddesinde yer alan şartları taşıması gerekmektedir. Bu şartlar hem destekleyici hem de başvuran için ayrı ayrı değerlendirilir:

Destekleyicide Aranan Şartlar:

• Tüm aile fertlerini kapsayan geçerli sağlık sigortasına sahip olması.
• Fert başına asgari ücretin üçte birinden az olmamak kaydıyla aylık gelire sahip olması.
• Son beş yıl içinde aile düzenine karşı suç işlememiş olduğunu adli sicil kaydıyla belgelemesi.
• En az bir yıl Türkiye’de ikamet etmesi ve adres kayıt sistemine kayıtlı olması.

Destekleyicinin Yanında Kalmak Üzere Aile İkamet İzni Talebinde Bulunanlarda Aranan Şartlar:

• Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmesi.
• Belirtilen kişilerle birlikte yaşadığını veya yaşama niyetini taşıdığını ortaya koyması.
• Eşlerin on sekiz yaşını doldurmuş olması.
• Anılan Kanunun 7 nci maddesi kapsamına girmemesi (Türkiye’ye girişi yasaklanacak yabancılar arasında olmamak).
• Evliliğin aile ikamet izni almak amacıyla yapılmamış olması.

Aile İkamet İzni Red, İptal veya Uzatılmama Nedenleri Nelerdir?

Aşağıdaki durumlarda aile ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:

• Aile ikamet izni için aranan şartların yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması.
• Aile ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi.
• Hakkında geçerli sınır dışı etme veya ülkeye giriş yasağı kararının bulunması.

3. Öğrenci İkamet İzni

Öğrenci ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 38 ila 41 inci maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 35 ila 39 uncu maddelerinde düzenlenmiştir.

Kimler Öğrenci İkamet İzni Alabilir?

• Aile ikamet izni bulunmayan ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancılar. (Aile ikamet izni bulunan ilk ve ortaöğretim seviyesinde eğitim görecek yabancılar 18 yaşına kadar ikamet izni almasına gerek kalmadan eğitimine devam edebilir. Ancak 18 yaşını dolduran ve halen ortaöğretim seviyesinde eğitimine devam eden öğrencilerin ikamet izni alması gerekmektedir.)
• Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora, Tıpta Uzmanlık Eğitimi (TUS), Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi (DUS) seviyelerinde eğitim görecek yabancılar.

Önemli Not: Öğrenci ikamet izni, öğrencinin yalnızca eş ve çocuklarına aile ikamet izni başvurularında destekleyici olma hakkı sağlar. Diğer yakınlarına, ikamet izni alma konusunda hiçbir hak sağlamaz.

Öğrenci İkamet İzni Kaç Yıllık Sürelerle Düzenlenebilir?

• Yabancı öğrencinin öğrenim süresi bir yıldan kısa ise öğrenci ikamet izni süresi öğrenim süresini aşamaz.
• Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla gelerek Türkiye’de öğrenim görecek yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir.
• Bakımı ve masrafları gerçek veya tüzel kişi tarafından üstlenilen ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancılara, velilerinin veya yasal temsilcilerinin muvafakatiyle öğrenimleri süresince birer yıllık sürelerle öğrenci ikamet izni verilebilir ve uzatılabilir.

Öğrenci İkamet İzni Şartları Nelerdir?

Öğrenci ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 39 uncu maddesinde yer alan aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:

• Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmek (Kanunun 38 inci maddesi).
• Anılan Kanunun 7 nci maddesi kapsamına girmemek (Türkiye’ye girişi yasaklanacak yabancılar arasında olmamak).
• Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek.

Öğrenci İkamet İzninde Sağlık Sigortası

• Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre ilk kayıt tarihlerinden itibaren üç ay içinde genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunan yabancı öğrencilerden ayrıca sağlık sigortası istenmez.
• Ancak, kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde başvuruda bulunmayarak genel sağlık sigortalısı olma hakkını kaybedenlerden özel sağlık sigortası yaptırmaları istenir.

Yükseköğrenim Öğrencilerinin Üniversite, Fakülte veya Bölüm Değişikliğinde İzlenecek Usuller

• a) Aynı öğretim kurumunda fakülte veya bölüm değişikliği ile aynı ilde öğretim kurumu değişikliği durumunda: Öğrenciliğe ara verilmemesi ve süresinde bildirimde bulunulması kaydıyla mevcut ikamet izni geçerliliğini korur. İkamet izni öğrenim süresinden kısa ise iznin bittiği tarihten itibaren öğrenim süresi kadar uzatılır.
• b) Farklı bir ilde öğrenime devam edilecek olunması durumunda: Öğrenime devam edilecek il valiliğince mevcut ikamet izni kesilerek yeni öğrenim süresi kadar ikamet izni düzenlenir.

Öğrencilerin Çalışma Hakkı

• Türkiye’de örgün öğrenim gören ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler.
• Ancak, ön lisans ve lisans öğrencileri için çalışma hakkı, ilk yıldan sonra başlar.
• Çalışma izni başvuruları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılmaktadır.

Öğrenci İkamet İzni Red, İptal veya Uzatılmama Nedenleri Nelerdir?

Aşağıdaki durumlarda öğrenci ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz (metinde “kısa dönem ikamet izni” ifadesi sehven yazılmış olabilir, öğrenci ikamet izni olmalıdır):

• Öğrenci ikamet izni düzenlenmesi için aranan şartların karşılanamaması veya ortadan kalkması.
• Öğrenimini sürdüremeyeceği yönünde kanıtların ortaya çıkması.
• Öğrenci ikamet izninin veriliş amacının dışında kullanıldığının belirlenmesi.
• Hakkında geçerli sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı bulunması.

4. Uzun Dönem İkamet İzni

Uzun dönem ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 42 ila 45 inci maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 40 ila 43 üncü maddelerinde düzenlenmiştir.

Kimler Uzun Dönem İkamet İzni Alabilir?

• Türkiye’de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle kalmış olan yabancılar.
• Bakanlığın belirlediği şartlara uyan yabancılar.

Bu izin, Bakanlığın onayıyla valilikler tarafından süresiz olarak düzenlenir.

Önemli Not: Mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statüsü sahipleri ile insani ikamet izni sahiplerine ve geçici koruma sağlananlara, uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı tanınmamaktadır.

Uzun Dönem İkamet İzni Kaç Yıllık Sürelerle Düzenlenebilir?

Uzun Dönem ikamet izni süresiz düzenlenmektedir.

Uzun Dönem İkamet İzni Şartları Nelerdir?

Uzun dönem ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 43 üncü maddesinde yer alan aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:

• Kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle Türkiye’de yaşamış olmak. (Kesintisiz sekiz yılın hesaplanmasında Kanunun 38. Maddesinde yer alan öğrenci ikamet izni süresinin yarısı, diğer ikamet izinlerinin ise tamamı sayılmaktadır.)
• Son üç yıl içinde sosyal yardım almamış olmak.
• Kendisi veya varsa ailesinin geçimini sağlayacak yeterli ve düzenli gelire sahip olmak.
• Geçerli sağlık sigortasına sahip olmak.
• Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturmamak (Göç Politikaları Kurulunun uygun gördüğü yabancılar hariç).

Uzun Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar

Uzun dönem ikamet izni sahibi yabancılar, aşağıdaki istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanabilirler:

• Askerlik yapma yükümlülüğü.
• Seçme ve seçilme hakkı.
• Kamu görevlerine girme hakkı.
• Muaf olarak araç ithal etme hakkı.
• Özel kanundaki düzenlemeler hariç sosyal güvenliğe ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla.

Uzun Dönem İkamet İzni Neden İptal Edilir?

Aşağıdaki hallerde uzun dönem ikamet izni iptal edilir:

• Yabancının, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması.
• Sağlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunması.

Uzun dönem ikamet izninin iptali valilikler tarafından yerine getirilir.

Uzun Dönem İkamet İzni İptal Edilen Yabancıların Tekrar Başvuruları

• İptal edilen uzun dönem ikamet izinleri için tekrar başvurular yurt dışında konsolosluklara, yurt içinde ise yabancının bulunduğu ildeki valiliğe bizzat ya da Göç İdaresi Başkanlığı’nca belirlenen başvuru usulüne göre yapılmaktadır.
• Tekrar başvurularda kesintisiz sekiz yıl ikamet izniyle Türkiye’de kalma şartı tekrar aranmamakta, başvurular öncelikli olarak değerlendirilmekte ve en geç bir ay içinde sonuçlandırılmaktadır.
• Sağlık, eğitim, ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti veya görev gerekçesi hariç kesintisiz bir yıldan fazla Türkiye dışında kalınması nedeniyle uzun dönem ikamet izni iptal edilen yabancılar, bu izinlerini tekrar almak üzere başvuruda bulunabilirler.

5. İnsani İkamet İzni

İnsani ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 46 ncı ve 47 nci maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 44 üncü maddesinde düzenlenmiştir.

Kimler İnsani İkamet İzni Alabilir?

Aşağıdaki durumlarda insani ikamet izni düzenlenebilir:

• Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda.
• Haklarında sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı alındığı hâlde, yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde.
• Kanunun 55 inci maddesi uyarınca yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında.
• Kanunun 53 üncü, 72 nci ve 77 nci maddelerine göre yapılan işlemlere karşı yargı yoluna başvurulduğunda.
• Başvuru sahibinin ilk iltica ülkesi veya güvenli üçüncü ülkeye geri gönderilmesi işlemlerinin devamı süresince.
• Acil nedenlerden dolayı veya ülke menfaatlerinin korunması ile kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından Türkiye’ye girişine ve Türkiye’de kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumları sebebiyle diğer ikamet izinlerinden birini alma imkânı bulunmadığında.
• Olağanüstü durumlarda.

İnsani İkamet İzni Kaç Yıllık Sürelerle Düzenlenebilir?

Bakanlıkça belirlenen sürelerle sınırlı olmak kaydıyla ve Göç İdaresi Başkanlığı’nın onayı alınarak valiliklerce insani ikamet izni verilebilir ve bu izinler uzatılabilir.

İnsani İkamet İzni Şartları Nelerdir?

İnsani ikamet izinlerinde diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmamaktadır.

İnsani İkamet İzni Neden İptal Edilir veya Uzatılmaz?

İnsani ikamet izni, Bakanlığın onayı alınmak kaydıyla, iznin verilmesini zorunlu kılan şartlar ortadan kalktığında valiliklerce iptal edilir ve uzatılmaz.

İnsani İkamet İznine İlişkin Diğer Hususlar

• İnsani ikamet izni alan yabancılar, iznin veriliş tarihinden itibaren en geç yirmi iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırmak zorundadır.
• İnsani ikamet iznine sahip olan kişiler, bu izinlerinin süresi içinde uzun dönem ikamet izni hariç olmak üzere şartlarını taşıdıkları diğer ikamet izinlerinden birisi için başvurabilirler.
• İnsani ikamet izni ile geçirilen süreler, Kanunda öngörülen ikamet izin sürelerinin toplanmasında hesaba katılmamaktadır.

6. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni

İnsan ticareti mağduru ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 48 inci ve 49 uncu maddelerinde ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 45 inci ve 46 ncı maddelerinde düzenlenmiştir.

Kimler İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni Alabilir?

İnsan ticareti mağduru olduğu veya olabileceği yönünde kuvvetli şüphe bulunan yabancılara insan ticareti mağduru ikamet izni düzenlenmektedir.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni Süresi Nedir?

• İnsan ticareti mağduru ikamet izni valiliklerce otuz gün süreli düzenlenmektedir.
• Düzenlenen insan ticareti mağduru ikamet izinleri en fazla altışar aylık sürelerle uzatılabilir, ancak bu süreler toplamda üç yılı geçemez.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni Şartları Nelerdir?

İnsan ticareti mağduru ikamet izninde diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmamaktadır.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni Neden İptal Edilir?

Aşağıdaki durumlarda insan ticareti mağduru ikamet izni iptal edilir:

• Yabancının kendi girişimiyle, suçun failleriyle yeniden bağ kurduğunun belirlenmesi.
• Getirilen yükümlülüklere uyulmaması.
• Yabancının mağdur olmadığının anlaşılması.

Ancak, sayılan durumların zorlama, korkutma, şiddet, tehdit gibi nedenlere bağlı olarak iradesinin dışında yaptığının tespiti halinde ikamet izni iptal edilmez.

Sonuç

Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancılar için doğru ikamet izni türünü anlamak ve başvurmak, yasal süreçlerin sorunsuz ilerlemesi açısından hayati önem taşımaktadır. Her ikamet izni türünün kendine özgü şartları, süreleri ve başvuru süreçleri bulunmaktadır. Bu nedenle, durumunuza en uygun ikamet izni türünü belirlemek ve başvuru sürecinde herhangi bir sorun yaşamamak için Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi web sitesi (www.goc.gov.tr) üzerinden en güncel ve detaylı bilgilere ulaşmanız tavsiye edilir.

Umarız bu rehber, Türkiye’deki ikamet izni çeşitleri hakkında aklınızdaki sorulara ışık tutmuştur.